بخش خبر خوان امروز؛ خبرنگاران جوان
با تخصیص ۱۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار جدید به پروژه‌های عمرانی لرستان، امیدها برای تکمیل محور حیاتی پلدختر–خرم‌آباد و توسعه راه‌آهن استان زنده شد؛ طرح‌هایی که سال‌ها به‌دلیل کمبود بودجه نیمه‌کاره مانده‌اند.
باشگاه خبرنگاران جوان ؛ سارا بابایی– زیرساخت‌های حمل‌ونقل لرستان سال‌هاست با چالش مزمن کمبود اعتبار دست‌وپنجه نرم می‌کند.
از جاده‌ها و محورهای پرحادثه تا پروژه‌های ریلی و کریدورهای ملی، همه و همه در گیرودار وعده‌ها و اعتبارات قطره‌چکانی گرفتار مانده‌اند. محور پلدختر–خرم‌آباد نمونه بارزی است؛ مسیری که سیل ویرانگر ۱۳۹۸ به‌شدت تخریبش کرد، اما تا امروز حتی یک ریال از محل ستاد حوادث برای بازسازی آن اختصاص نیافته است.
در چنین شرایطی، تخصیص ۱۵۰۰ میلیارد تومان از طریق کارگزاری‌ها می‌تواند کورسوی امیدی برای تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام استان باشد.
هرچند نیاز واقعی برای بهره‌برداری از برخی طرح‌ها، از جمله محور پلدختر–خرم‌آباد، بسیار بیشتر از این مبالغ است، اما همین گام نخست نشان می‌دهد اگر مسیر تأمین مالی متنوع و خلاقانه طی شود، می‌توان به بهبود شبکه راهی و ریلی استان امیدوار بود.
سیل ۹۸ و زخمی که همچنان باز است
گودرز باباعباسی، سرپرست شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل لرستان گفت:سیل سال ۱۳۹۸ سبب تخریب جاده پلدختر به خرم‌آباد شد. انتظار می‌رفت از محل اعتبارات ستاد حوادث، منابعی برای این پروژه اختصاص یابد، اما تاکنون حتی یک ریال تخصیص نیافته است.
باباعباسی افزود: پیمانکاران این محور در سه قطعه بیش از یک‌هزار میلیارد تومان کار انجام داده‌اند. قرارگاه خاتم‌الانبیاء (ص) نیز ۵۰۰ میلیارد تومان هزینه کرده و دو پیمانکار دیگر به همراه هزینه‌های مشاوره، تملک و آزمایشگاه مکانیک خاک بیش از یک‌هزار میلیارد تومان خرج کرده‌اند، اما همچنان منابع کافی تزریق نشده است.
تهاتر نفت، ماده ۵۶ و بن‌بست‌های مالی
سرپرست شرکت ساخت لرستان درباره روش‌های تأمین اعتبار گفت:از سال ۱۴۰۱ برای قطعه یک این محور تهاتر نفت در نظر گرفته شد که فقط ۲۵۰ میلیارد تومان تأمین شد. همچنین از محل ماده ۵۶، برای قطعه دوم و چهارم ۳۳۰ میلیارد تومان مصوب شد، اما بانک‌های عامل تنها ۶۷ میلیارد تومان آن را پرداخت کردند و ۲۶۳ میلیارد تومان همچنان بلاتکلیف مانده است.
او تأکید کرد که برای بهره‌برداری کامل محور پلدختر–خرم‌آباد بیش از ۵ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است و این مبلغ با بودجه‌های سنواتی قابل تأمین نیست.
اعتبار ۱۵۰۰ میلیاردی؛ سهم‌بندی پروژه‌ها
باباعباسی با اشاره به پیگیری‌های استاندار و نمایندگان استان گفت:به‌تازگی ۱۵۰۰ میلیارد تومان از طریق کارگزاری تخصیص یافته است. از این رقم، ۴۰۰ میلیارد تومان برای محور پلدختر–خرم‌آباد، یک‌هزار میلیارد تومان برای پروژه راه‌آهن و ۱۰۰ میلیارد تومان برای شهرستان الیگودرز در نظر گرفته شده است.
آماده بهره‌برداری مشروط به پرداخت مطالبات
وی درباره پیشرفت پروژه‌ها توضیح داد:در قطعه یک محور پلدختر–خرم‌آباد، ۱۲.۵ کیلومتر آماده روسازی، بیس و آسفالت است. پیمانکار در صورت پرداخت مطالبات، می‌تواند ظرف کمتر از یک‌سال پنج کیلومتر از مسیر شامل سه تونل و چهار کیلومتر جاده را آماده بهره‌برداری کند.
او افزود: قطعه سوم همچنان در مرحله مطالعات باقی‌مانده و قطعه دوم نیز به دلیل انباشت مطالبات پیمانکار، مشمول ماده ۴۸ شده است.
تجمیع پروژه‌ها برای تسریع عملیات
باباعباسی خبر داد: با دستور معاون وزیر راه قرار است مطالعات قطعه دوم و سوم تجمیع شود و به‌عنوان پروژه‌ای مجزا به پیمانکاران توانمند واگذار گردد. مشاور در حال نهایی‌کردن مراحل مصوب است و به‌زودی درباره پیمان‌سپاری آن تصمیم‌گیری می‌شود.
سرپرست شرکت ساخت لرستان تأکید کرد: برای تسریع پروژه‌ها باید از همه ظرفیت‌ها از جمله مولدسازی دارایی‌ها، ماده ۵۶، کارگزاری‌های بانکی، اوراق اسلامی، سفرهای ریاست جمهوری و تهاتر نفت استفاده شود. در غیر این صورت، با وجود فعال‌بودن ۱۳ زیرپروژه در قالب طرح ۶۰۵۲ (چهارخطه‌های منتهی به مرکز استان)، هیچ‌کدام در آینده نزدیک به بهره‌برداری نخواهند رسید.
تخصیص ۱۵۰۰ میلیارد تومان به پروژه‌های لرستان، بدون تردید نقطه عطفی در تأمین مالی پروژه‌های نیمه‌تمام استان است.
اما تجربه نشان داده است که اعتبارات مقطعی و ناپایدار، به‌تنهایی نمی‌تواند موتور محرک توسعه زیرساخت‌ها باشد. محور پلدختر–خرم‌آباد همچنان به بیش از پنج‌هزار میلیارد تومان نیاز دارد و بدون یک نقشه راه دقیق و استفاده خلاقانه از ظرفیت‌های تأمین مالی، همچنان نیمه‌کاره باقی خواهد ماند.
این اعتبار تازه می‌تواند یا به سکوی پرتاب لرستان در مسیر توسعه زیرساخت‌ها تبدیل شود، یا همچون گذشته در میان انبوه پروژه‌های نیمه‌تمام گم شود. تصمیم‌گیری و مدیریت درست، تعیین‌کننده سرنوشت این فرصت خواهد بود.
