در دنیای امروز که جنگ‌ها، حوادث طبیعی و بحران‌های غیرمنتظره بخشی از واقعیت زندگی شده‌اند، آمادگی برای چنین موقعیت‌هایی اهمیت یافته است. تلفن‌های هوشمند، به عنوان ابزاری همیشه همراه، می‌توانند نقش حیاتی در حفظ جان و ایمنی افراد ایفا کنند.
این مقاله از یونیکس مگ به معرفی نرم‌افزارهای ضروری موبایل می‌پردازد که در مواقع جنگ، زلزله، سیل، طوفان یا قطع ارتباطات، به کاربران کمک می‌کنند تا اطلاعات لازم را دریافت کنند، با عزیزانشان ارتباط برقرار کنند و اقدامات لازم را انجام دهند. با نصب و آماده‌سازی این اپ‌ها پیش از وقوع بحران، می‌توانید خود و خانواده‌تان را بهتر محافظت کنید.
آماده‌سازی برای بحران: چرا نصب این اپلیکیشن‌ها ضروری‌اند؟
در شرایط بحرانی مانند جنگ یا بلایای طبیعی، زمان واکنش سریع می‌تواند تفاوت بین زندگی و مرگ را رقم بزند. اپلیکیشن‌های موبایل با ارائه ابزارهایی مانند نقشه‌های آفلاین، ارتباطات بلوتوثی، هشدارهای فوری و راهنماهای پزشکی، به کاربران کمک می‌کنند تا بدون وابستگی به زیرساخت‌های آسیب‌پذیر مانند اینترنت یا برق، عمل کنند.
طبق گزارش‌های سازمان‌هایی مانند صلیب سرخ، این اپ‌ها می‌توانند در مدیریت بحران نقش کلیدی داشته باشند، زیرا اطلاعات را در دسترس قرار می‌دهند و امکان هماهنگی با دیگران را فراهم می‌کنند.
اکثر این اپلیکیشن‌ها نه تنها اطلاعات را ذخیره می‌کنند، بلکه با ویژگی‌هایی مانند هشدارهای خودکار، ردیابی مکان و راهنماهای گام‌به‌گام سلامتی در بحران، کاربران را در حفظ ایمنی یاری می‌رسانند.
برای مثال، در حوادث طبیعی، اپ‌ها می‌توانند مسیرهای امن را نشان دهند یا در جنگ، ارتباطات امن بدون اینترنت را برقرار کنند. این ابزارها به کاهش استرس کمک کرده و تصمیم‌گیری‌های آگاهانه را تسهیل می‌کنند، که طبق مطالعات، می‌تواند نرخ بقا را تا ۳۰ درصد افزایش دهد.
کمک‌های اولیه در جیب شما: اپلیکیشن‌های امدادی
در مواقع اضطراری، دانستن کمک‌های اولیه می‌تواند کمک بسیاری به افراد آسیب دیده بکند. اپلیکیشن‌های امدادی با ارائه راهنماهای تصویری و گام‌به‌گام، کاربران را در موقعیت‌هایی مانند خونریزی، شکستگی یا احیای قلبی راهنمایی می‌کنند. در ادامه، اپلیکیشن‌های پیشنهادی را معرفی می‌کنیم:
اپلیکیشن Komak (کمک اورژانس):
این اپلیکیشن ایرانی برای ارائه اطلاعات کمک‌های اولیه و اورژانسی طراحی شده است. در شرایط بحرانی مانند زلزله یا جنگ، خدمات مهمی مانند دسترسی به دستورالعمل‌های امدادرسانی بدون نیاز به اینترنت ارائه می‌دهد، که می‌تواند برای درمان اولیه جراحات یا مدیریت موقعیت‌های اضطراری مفید باشد.
ویژگی‌های کلیدی آن شامل:
- کارکرد کاملاً آفلاین
- اطلاعات تماس اضطراری
- موقعیت‌یابی مکانی کاربر برای ارسال کمک
- و قابلیت توزیع کمک‌های مردمی است.
این اپ به ویژه در مناطق با دسترسی محدود به خدمات پزشکی، نجات‌بخش است.همچنین این اپلیکیشن در ایران توسعه یافته و به طور کامل در دسترس است و طریق فروشگاه‌های اپ ایرانی مانند کافه‌بازار می‌توانید این اپ را دانلود و استفاده کنید.
اپلیکیشن First Aid – IFRC:
این اپلیکیشن که توسط فدراسیون بین‌المللی صلیب سرخ و هلال احمر توسعه یافته، دسترسی سریع به اطلاعات حیاتی در مواقع اضطراری را فراهم می‌کند. از سوختگی و مسمومیت گرفته تا انواع زخم‌ها، راهنماهای گام‌به‌گام آن به شما نشان می‌دهد چگونه در شرایط بحرانی اقدام کنید. حتی زمانی که کمک‌های حرفه‌ای در دسترس نیست، این برنامه می‌تواند به ابزاری کاربردی برای نجات جان انسان‌ها تبدیل شود.
ویژگی‌های IFRC شامل:
- ویدیوهای آموزشی
- آزمون‌های تعاملی برای یادگیری
- نکات ایمنی برای بحران‌ها
- پشتیبانی چندزبانه
- دسترسی آفلاین به تمام محتوا
- و ادغام مستقیم با شماره‌های اضطراری محلی است.
این اپ برای کشورهای مختلف سفارشی‌سازی شده و حتی در مواقع قطع اینترنت کار می‌کند. پشتیبانی در ایران از طریق Google Play و App Store در دسترس است، اما به دلیل فیلترینگ ممکن است نیاز به VPN برای دانلود وجود داشته باشد.
گالری عکس IFRC
اپلیکیشن‌های مسیریابی بدون اینترنت
در شرایط بحرانی، دسترسی به نقشه‌های آنلاین اغلب غیرممکن است. به همین دلیل، اپلیکیشن‌های نقشه آفلاین اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کنند و به شما کمک می‌کنند مسیرهای امن را پیدا کنید. در ادامه، بهترین اپلیکیشن‌های نقشه آفلاین برای استفاده در مواقع اضطراری را معرفی می‌کنیم.
اپلیکیشن نشان (Neshan):
این اپلیکیشن نقشه و مسیریاب ایرانی است که ویژگی‌های آفلاین برای بسیاری از مناطق ایران ارائه می‌دهد. در شرایط بحرانی مانند سیل یا جنگ، خدمات مسیریابی بدون اینترنت ارائه می‌دهد، که می‌تواند برای یافتن مسیرهای امن یا مکان‌های پناهگاهی مفید باشد. این اپ ایرانی یک مسیریاب کامل است که حتی به میزان سفر و گردش پیاده شما در شهر نشان و مدال اهدا می‌کند و حتی امکان تعامل با سایر مخاطبان نشان را نیز برای شما فراهم کرده است.
ویژگی‌های کلیدی نشان شامل:
- دانلود نقشه‌های آفلاین
- مسیریابی با توجه به ترافیک و مناطق کم‌انتشار
- هشدارهای سرعت و رادار
- نمایش سطوح آلودگی هوا
- و پشتیبانی از حالت‌های مختلف حمل‌ونقل مانند رانندگی یا پیاده‌روی است.
این اپ برای مسافرت در ایران فوق العاده کاربردی است و حتی در مناطق با اینترنت ضعیف به خوبی کار می‌کند. شما می‌توانید نشان را از کافه‌بازار و فروشگاه‌های ایرانی دیگر دانلود و مدال‌های جدیدی به پروفایل خود اضافه کنید.
گالری عکس اپلیکیشن نشان
اپلیکیشن OsmAnd:
بر پایه OpenStreetMap، این اپ نقشه‌های آفلاین جهانی ارائه می‌دهد. در شرایط بحرانی، خدماتی مانند برنامه‌ریزی مسیرهای امن و نمایش لایه‌های هواشناسی برای بلایای طبیعی ارائه می‌دهد، که می‌تواند برای اجتناب از مناطق خطرناک مفید باشد.
ویژگی‌های این اپ شامل:
- مسیریابی آفلاین با GPS
- نمایش ارتفاع و سطوح زمین
- لایه‌های آب و هوایی برای پیش‌بینی طوفان یا سیل
- مسیرهای بهینه برای دوچرخه‌سواری یا پیاده‌روی
- و مصرف کم باتری است.
این اپ برای موقعیت‌های کمپینگی و یا فاقد اینترنت مثل زیر آوار و یا مناطقی با ارتعاشات رادیواکتیوی و یا هسته‌ای عالی است. این اپ را می‌توانید از Google Play و App Store دانلود کنید و روی لوکیشن موردنظر خود ذخیره نگه دارید.
گالری عکس و لوگوی OsmAnd
ارتباطات در شرایط بحرانی: چگونه متصل بمانیم؟
قطع اینترنت در جنگ یا حوادث طبیعی، ارتباطات را مختل می‌کند، اما اپ‌های آفلاین می‌توانند با بلوتوث یا وای‌فای مستقیم کار کنند. در ادامه، این اپلیکیشن‌های کاربردی را معرفی می‌کنیم:
اپلیکیشن Bridgefy:
این اپلیکیشن یک پیام‌رسان آفلاین است که از طریق بلوتوث کار می‌کند. در شرایط بحرانی مانند بلایا یا اعتراضات، امکان ارسال و دریافت پیام بدون نیاز به اینترنت را فراهم می‌کند و می‌تواند برای هماهنگی سریع با خانواده و نزدیکان بسیار مفید باشد.
ویژگی‌های این اپ شامل:
- شبکه مش برای انتقال پیام‌ها از طریق کاربران دیگر تا فاصله ۱۰۰ متری
- عدم نیاز به اضافه کردن مخاطبین
- و کارکرد در رویدادهای بزرگ یا فاقد داده ارائه کرده است.
اپلیکیشن Briar:
این اپ امن برای ارتباطات peer-to-peer طراحی شده است. در شرایط بحرانی، خدمات پیام‌رسانی خصوصی بدون سرور مرکزی ارائه می‌دهد، که می‌تواند برای فعالان یا خبرنگاران در جنگ مفید باشد.
ویژگی‌های آن شامل:
- رمزنگاری انتها به انتها
- اتصال via بلوتوث
- وای‌فای یا تور
- گروه‌ها و فروم‌ها
- و حفظ حریم خصوصی حتی آفلاین است.
در Google Play به راحتی می‌توانید این اپ را نصب کنید، اما برای iOS ممکن است نیاز به دانلود از منابع غیررسمی یا VPN باشد.
دسترسی سریع به شماره‌های اضطراری
در بحران، تماس سریع با خدمات اضطراری یکی از مهم‌ترین ارکان مراقبتی است. اپلیکیشن‌های اختصاصی شماره‌های ضروری را ذخیره و دسترسی آفلاین فراهم می‌کنند. اپلیکیشن‌هایی نظیر:
اپلیکیشن Emergency Numbers (یا مشابه مانند My SOS Family):
این اپ شماره‌های اضطراری جهانی و محلی را لیست می‌کند. در شرایط بحرانی، خدمات دسترسی آفلاین به شماره‌ها مانند ۱۱۰ (پلیس)، ۱۱۵ (آمبولانس) و ۱۲۵ (آتش‌نشانی) در ایران ارائه می‌دهد، که می‌تواند برای تماس فوری مفید باشد.
ویژگی‌های My SOS Family شامل:
- تماس مستقیم با یک دکمه
- کارکرد بدون اینترنت
- ارسال هشدارهای SOS به مخاطبین
- و ذخیره اطلاعات مکانی است.
این اپلیکیشن به صرفه‌جویی در زمان کمک می‌کند، چرا که در شرایط بحرانی و استرس‌زا حفظ و به‌خاطر سپردن شماره‌ها و اطلاعات اضطراری دشوار است. در ایران، نسخه‌های مشابه این برنامه در کافه‌بازار و Google Play در دسترس هستند، اما برای دانلود از App Store ممکن است به VPN نیاز داشته باشید.
مشاوره پزشکی و روانی در مواقع اضطراری
دسترسی به مشاوره تخصصی در حوزه خدمات سلامت روان می‌تواند میزان اثربخش بودن شما در یک موقعیت بحرانی را افزایش بدهد، به ویژه اگر بیمارستان‌ها دور باشند یا دسترسی به آن‌ها ممکن نباشد. در ادامه، اپلیکیشن‌های پیشنهادی را تک تک معرفی می‌کنیم:
اپلیکیشن دکتر ساینا (Dr Sina):
این اپ تله‌مدیسین ایرانی است که مشاوره با پزشکان متخصص را به صورت آنلاین فراهم می‌کند. در شرایط بحرانی، خدمات مشاوره آنلاین برای علائم غیرحاد مانند مسمومیت، پنیک، جراحات جزئی یا مشکلات تنفسی ارائه می‌دهد، که می‌تواند در نبود دسترسی به پزشک مفید باشد.
ویژگی‌های برنامه دکتر ساینا شامل:
- چت آنلاین
- تماس تلفنی یا ویدیوکال با بیش از ۲۵۰۰ پزشک در ۴۴ تخصص
- بررسی نظرات کاربران
- ارسال مدارک پزشکی
- بانک سلامت برای اطلاعات آزمایشگاه‌ها و بیمارستان‌ها
- و ضمانت بازگشت هزینه در صورت نارضایتی است.
اپلیکیشن مدافون (Medafone):
این اپ مشاوره پزشکی و روانشناسی آنلاین ارائه می‌دهد. در شرایط بحرانی، خدمات مشاوره تلفنی یا متنی با بیش از ۱۰۰۰ پزشک و روانشناس در حوزه‌هایی مانند داخلی، کودکان و روانپزشکی فراهم می‌کند، که می‌تواند برای مدیریت اضطراب یا بیماری‌های اولیه مفید باشد.
ویژگی‌های آن شامل:
- دسترسی ۲۴ ساعته
- هزینه کمتر نسبت به ویزیت حضوری
- امکان ارسال صدا و تصویر
- و مشاوره در زمینه‌هایی مانند سوگ یا اضطراب است.
اپلیکیشن پزشکت (Pezeshket):
این اپ جامع پزشکی و سلامتی، امکان مشاوره فوری یا رزرو شده با پزشکان متخصص را فراهم می‌کند. در شرایط بحرانی، خدمات ویزیت آنلاین در بیش از ۸۰ رشته تخصصی مانند قلب، زنان و اطفال ارائه می‌دهد، که می‌تواند برای تشخیص سریع بیماری‌ها به شما کمک کند.
ویژگی‌های پزشکت شامل:
- شبکه اجتماعی سلامت برای مقالات پزشکی
- امکان آزمایش در منزل
- مشاوره روانشناسی
- و حذف حساب کاربری برای حفظ حریم خصوصی است.
ایمنی خانواده با مکان‌یابی هوشمند
اپلیکیشن Life360:
این اپلیکیشن ردیابی خانواده، مکان اعضای خانواده را در زمان واقعی نمایش می‌دهد و در شرایط بحرانی مانند جنگ یا بلایا، خدماتی مانند هشدارهای SOS و مسیرهای تخلیه ارائه می‌کند، که برای یافتن عزیزان یا اطمینان از ایمنی آن‌ها بسیار کاربردی است.
از ویژگی‌های Life360 می‌توان به:
- ردیابی واقعی‌زمان
- تشخیص تصادف
- حفاظت از هویت
- بازیابی اشیاء گم‌شده
- گزارش رانندگی و ارائه اطلاعات اضطراری اشاره کرد.
اپلیکیشن Glympse:
این اپلیکیشن برای اشتراک‌گذاری موقعیت مکانی طراحی شده و در شرایط بحرانی امکان اشتراک فوری مکان با اعضای خانواده یا دوستان را فراهم می‌کند، که برای هماهنگی در مواقع اضطراری بسیار مفید است.
ویژگی‌های آن شامل:
- ردیابی GPS با قابلیت تنظیم مدت زمان اشتراک
- توقف دستی اشتراک‌گذاری
- ارسال اعلان به مخاطبین هنگام رسیدن به مقصد
- و رابط کاربری ساده است.
اپلیکیشن GPSWOX Family Locator:
این اپلیکیشن برای ردیابی خانواده و تضمین ایمنی طراحی شده است و در شرایط بحرانی امکان نظارت بر مکان اعضای خانواده و دریافت هشدارهای ورود یا خروج از مناطق مشخص را فراهم می‌کند، که برای اطمینان از امنیت کودکان یا سالمندان مبتلا به آلزایمر بسیار مفید است.
ویژگی‌های این برنامه شامل:
- ردیابی ۳۰ روز گذشته
- هشدار باتری کم
- بررسی سرعت رانندگی و تنظیم محدوده‌های مجاز است.
اپلیکیشنی برای هشدارهای بلایای طبیعی
اپلیکیشن Earth Alerts:
این اپلیکیشن هشدارهای جهانی حوادث طبیعی را ارائه می‌دهد و در شرایط بحرانی، خدمات نظارت بر زلزله، سیل و طوفان را فراهم می‌کند تا کاربران بتوانند پیش‌بینی کرده و واکنش سریع داشته باشند.
ویژگی‌های این اپ شامل:
- هشدارهای فوری
- گزارش‌ها و تصاویر واقعی‌زمان
- نظارت بر مناطق خاص و دسترسی به داده‌های مدل‌سازی‌شده است.
کاربران می‌توانند هشدارها را بر اساس نیاز خود سفارشی کنند. در ایران، این اپ در Google Play در دسترس است، اما به دلیل عدم حضور در فروشگاه‌های ایرانی، ممکن است برای دانلود نیاز به VPN باشد.
مدیریت اطلاعات در شرایط بحرانی
اپلیکیشن Adobe Acrobat Reader:
این اپلیکیشن برای مشاهده و مدیریت فایل‌های PDF طراحی شده و در شرایط بحرانی امکان دسترسی آفلاین به اسناد مهم مانند مدارک پزشکی یا نقشه‌ها را فراهم می‌کند، که برای موقعیت‌های بحرانی پرکاربرد است.
برخی از ویژگی‌های Adobe Acrobat Reader شامل:
- ذخیره محلی فایل‌ها
- حاشیه‌نویسی
- فشرده‌سازی
- تبدیل فرمت‌ها و امکانات دسترسی‌پذیری برای افراد دارای معلولیت است.
اپلیکیشن Simple Contacts:
این اپلیکیشن برای مدیریت مخاطبین طراحی شده و در شرایط بحرانی امکان ذخیره و دسترسی آفلاین به فهرست مخاطبین را فراهم می‌کند، و با کمترین تلاش می‌توانید با دوستان و یا آشنایان خود تماس اضطراری برقرار کنید.
ویژگی‌های آن شامل:
- مرتب‌سازی و فیلتر پیشرفته بر اساس پارامترهای مختلف
- سفارشی‌سازی فیلدها
- قابل اعتماد و مناسب استفاده در حالت آفلاین
- پشتیبان‌گیری آسان و تضمین حریم خصوصی بدون تبلیغات یا ردیابی است.
نکات کلیدی برای آمادگی دیجیتال در بحران
برای آمادگی دیجیتال در شرایط بحرانی، رعایت نکات زیر ضروری است:
- دانلود داده‌های آفلاین: نقشه‌ها، اسناد پزشکی و اطلاعات مخاطبین را پیشاپیش دانلود کنید تا در نبود اینترنت قابل استفاده باشند.
- مدیریت باتری: از پاوربانک‌های با ظرفیت بالا استفاده کنید و حالت صرفه‌جویی باتری را فعال کنید تا گوشی در شرایط بحرانی خاموش نشود.
- به‌روزرسانی اپلیکیشن‌ها: اپلیکیشن‌ها را مرتب به‌روزرسانی کنید تا از آخرین ویژگی‌ها و اصلاحات امنیتی بهره‌مند شوید.
- آموزش خانواده: اعضای خانواده را با نحوه استفاده از اپ‌های مشترک مانند Life360 یا Bridgefy آشنا کنید تا هماهنگی در بحران آسان‌تر شود.
- استفاده از ویژگی‌های امنیتی: از رمزنگاری در اپ‌هایی مانند Briar استفاده کنید و رمزهای قوی برای گوشی و اپلیکیشن‌ها تنظیم کنید.
- تهیه نسخه پشتیبان: از اطلاعات مهم مانند مخاطبین و اسناد در حافظه‌های محلی یا کارت‌های SD نسخه پشتیبان تهیه کنید.تنظیمات GPS و اعلان‌ها: GPS را برای اپ‌های نقشه و ردیابی فعال نگه دارید و اعلان‌های اپ‌های هشداردهنده مانند Earth Alerts را روشن کنید.
- دانلود VPN: به دلیل فیلترینگ در ایران، VPNهایی مانند NordVPN یا ProtonVPN را نصب کنید تا به اپ‌های جهانی دسترسی داشته باشید.
نتیجه‌گیری و توصیه‌هایی برای آماده‌سازی گوشی قبل از بحران
اپلیکیشن‌های معرفی‌شده ابزارهای قدرتمندی برای بقا در جنگ و حوادث طبیعی هستند. توصیه می‌شود گوشی را با دانلود اپ‌ها، ذخیره داده‌های آفلاین و تمرین استفاده آماده کنید.
در ایران، اپلیکیشن‌های محلی مانند نشان، دکتر ساینا، مدافون و پزشکت به طور کامل از طریق کافه‌بازار یا سایر فروشگاه‌های ایرانی در دسترس هستند.
و اپلیکیشن‌های جهانی مانند First Aid – IFRC، OsmAnd، Bridgefy، Briar، Life360، Glympse، GPSWOX Family Locator، Earth Alerts، Adobe Acrobat Reader و Simple Contacts ممکن است به دلیل فیلترینگ نیاز به VPN برای دانلود یا استفاده داشته باشند. برای نصب ایمن این اپ‌ها از پیشنهاداتی که سازمان‌هایی مانند FEMA و Red Cross هرساله ارائه می‌کنند، بهره ببرید.
سوالات متداول درباره‌ی اپلیکیشن‌های مناسب شرایط بحرانی و جنگ
چه نوع اپلیکیشن‌هایی در زمان بحران ضروری‌اند؟
اپلیکیشن‌های پزشکی اضطراری (برای سوختگی، مسمومیت و زخم‌ها)، نقشه‌های آفلاین، ابزارهای ارتباطی اضطراری بدون اینترنت، و برنامه‌های هشدار بلایای طبیعی از مهم‌ترین موارد هستند.
آیا این اپلیکیشن‌ها بدون اینترنت هم کار می‌کنند؟
بسیاری از اپلیکیشن‌های ضروری، مانند نقشه‌های آفلاین یا برخی راهنماهای پزشکی، به صورت کامل یا حداقل بخشی از امکانات خود را بدون اینترنت ارائه می‌دهند.
آیا اپلیکیشن‌های اضطراری امن هستند؟
اپلیکیشن‌های معتبر مانند آن‌هایی که توسط صلیب سرخ یا هلال احمر توسعه یافته‌اند، امنیت بالایی دارند و اطلاعات کاربران را محافظت می‌کنند. همیشه از منابع رسمی دانلود کنید.
چگونه می‌توانم در شرایط جنگ یا بلایای طبیعی با دیگران ارتباط برقرار کنم؟
برخی اپلیکیشن‌ها امکان ارسال پیام یا موقعیت مکانی بدون اینترنت را فراهم می‌کنند. همچنین استفاده از رادیوهای اینترنتی و شبکه‌های محلی اضطراری می‌تواند کمک‌کننده باشد.
این اپلیکیشن‌ها مناسب چه سنینی هستند؟
بیشتر اپلیکیشن‌ها برای بزرگسالان طراحی شده‌اند، اما استفاده نوجوانان و کودکان زیر نظر بزرگسالان امکان‌پذیر است. برخی اپ‌ها رابط کاربری ساده‌ای دارند و مناسب آموزش اضطراری هم هستند.
